راهنمای جامع بهینه سازی و افزایش سرعت سایت وردپرسی [100% رایگان]
کاربران زیادی از کندی سرعت سایت‌های وردپرس خود گله‌مند هستند! تاکنون مقالات بسیار زیادی با موضوع رفع مشکل کندی سایت و افزایش سرعت لود وردپرس نوشته شده که در همه آنها یا به یک سری راهکارهای کلی بسنده کرده‌اند و یا نگارنده صرفاً به موضوعات بسیار ریز توجه کرده و مقاله فاقد یک دید کلی و همه‌جانبه است.
این بار با یک مقاله کاملاً متفاوت مواجه هستید … تجربه مدیریت صدها سایت وردپرسی با امکانات، پوسته‌ها، میزبان‌ها و شرایط مختلف باعث شده است با عمده‌ترین مشکلات سرعتی در سایت‌های وردپرسی از نزدیک آشنا شویم. مشکلاتی که بعضاً راهکارهای بسیار پیچیده و زمان‌بری دارند و در برخی موارد نیز به‌سادگی برطرف خواهند شد و اتفاقاً تأثیر بسیار زیادی در سرعت لود سایت شما خواهند داشت.
بنابراین اگر افزایش سرعت سایت حتی در حد چند میلی‌ثانیه! برای شما نیز مهم و حیاتی است با ما در مسیر رفع مشکلات سرعت سایت وردپرسی هم قدم شوید …
آشنایی با مفاهیم سرعت و بهینه‌سازی سایت
در بخش اول سراغ اطلاعات پایه و اصول اولیه خواهیم رفت. اگر به‌تازگی با مبحث بهینه‌سازی سایت‌های وردپرسی آشنا شده‌اید و می‌خواهید اولین قدم‌ها را در خصوص افزایش سرعت سایت خود بردارید، این بخش مخصوص شماست. هدف اصلی این بخش آن است که تعریف مشترکی از مفهوم سرعت و بهینه‌سازی سایت داشته باشیم و بدانیم هدف نهایی ما چه خواهد بود …
هرآنچه که از عبارت "سرعت سایت" می‌بایست بدانید ...
بسیاری از کاربران به‌صورت دقیق با مفهوم “سرعت سایت” آشنایی ندارند و صرفاً سرعت باز شدن صفحه اصلی سایت خود را بررسی نموده و بر اساس صبر و حوصله خود سرعت سایت را با دو کلمه “خوب” یا “بد” توصیف می‌کنند.
مفهوم “سرعت سایت” بسیار فراتر از یک سنجش ساده است و اگر می‌خواهید وارد حوزه بهینه‌سازی سایت شوید می‌بایست کمی در آن عمیق‌تر شوید و دید خود را به این موضوع تا حدود زیادی تغییر دهید.
منظور از عبارت "سرعت سایت" چیست؟
سرعت سایت را معمولاً به‌صورت ثانیه عنوان می‌کنند و به فاصله زمانی بین اولین درخواست کاربر (واردشدن به صفحه) تا مشاهده کامل سایت و اتمام لود گفته می‌شود.
به‌عنوان‌مثال اگر شما در مرورگر خود آدرس Novinadmin.com را تایپ کنید و کلیک Enter را فشار دهید مرورگر شروع به باز کردن سایت خواهد کرد و پس از مدت زمانی کوتاه محتویات وب‌سایت به ترتیب شروع به لود شدن خواهند کرد و پس از گذشت چند ثانیه وب‌سایت به طور کامل نمایش داده می‌شود و لودینگ به اتمام خواهد رسید. به زمانی که از فشردن کلید Enter تا لود کامل سایت طول می‌کشد لود تایم گفته می‌شود و معمولاً این زمان به‌عنوان سرعت سایت در نظر گرفته خواهد شد.
سرعت سایت عدد ثابت و مطلقی نیست
سرعت سایت برای کاربران متعدد و در زمان‌های مختلف یکسان نیست و بستگی به متغیرهای زیادی از جمله سرعت اینترنت، موقعیت کاربر، فاصله با میزبان وب، مرورگر و… دارد؛ بنابراین در هنگام تعریف سرعت می‌بایست پیش‌فرض‌هایی را در نظر گرفت. مثلاً سرعت سایت در لوکیشن ایران – تهران، با مرورگر کروم، اینترنت سیم‌کارت همراه اول و…
سرعت سایت در هر صفحه به‌صورت مجزا تعریف می‌شود
سرعت سایت منحصر به صفحه اصلی نیست و این اشتباه است که فقط سرعت صفحه اول سایت خود را بسنجیم. سرعت در صفحه اصلی سایت، صفحات داخلی و حتی بخش مدیریت سایت به‌صورت مجزا تعریف می‌شود.
درست است که اکثر اقدامات انجام شده به‌صورت کلی و بدون درنظرگرفتن صفحه‌ای خاص انجام می‌شود اما برای بهینه‌سازی حرفه‌ای‌تر و در سئو صفحات لندینگ، معمولاً هر صفحه لندینگ از نظر سرعتی به‌صورت مجزا مورد بررسی قرار گرفته و راهکارهایی برای بهبود آن صفحه خاص در نظر گرفته می‌شود.
سرعت و ظاهر دو کفه ترازو هستند
قرار نیست ظاهر زیبای سایت را فدای سرعت کنیم. بهتر است سرعت و ظاهر را دو کفه یک ترازو در نظر بگیرید و سعی کنید بین سرعت و UI سایت تناسب برقرار کنید. گاهی نیاز است بخشی گرافیکی حتی به قیمت کاهش سرعت، در سایت قرار گیرد و گاهی می‌توان با حذف بخشی غیر ضروری، بهبودی هرچند کوچک در سرعت سایت اعمال کرد
هدف از بهینه‌سازی سرعت سایت چیست؟
بهینه‌سازی در سطوح مختلف هاستینگ و سایت انجام شده و هدف آن بهبود هر چه بیشتر سرعت لود سایت و کاهش لودینگ تایم هست. این روند را با رفع و رجوع مشکلات شروع می‌کنیم و در ادامه سعی خواهیم کرد در دو سطح میزبانی و تکنیکال سرعت لود را بهبود بخشیم.
در سمت هاستینگ می‌بایست کیفیت میزبانی بررسی شده و در صورت نیاز هاست تغییر کند. همچنین تنظیمات هاست بررسی شده و در صورت امکان، اصلاحاتی در آن انجام می‌شود.
در سمت سایت نیز ابتدا قالب و افزونه‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرند و در ادامه با نصب افزونه کش مناسب و بهینه‌سازی فایل‌ها و تصاویر سعی در ارتقاء سرعت لود سایت خواهیم داشت.
مبحث بهینه‌سازی سرعتی سایت بسیار عمیق است و همیشه جا برای بهینه‌سازی وجود خواهد داشت. تکنیک‌ها و تنظیمات پیشرفته‌تر نیز وجود دارند که بسته به شرایط، سرویس میزبانی، قالب و افزونه‌های موجود اجرا می‌شوند و بر روی افزایش سرعت سایت تأثیرگذار خواهند بود.
عیب‌یابی و پیدا کردن منشأ مشکلات
یک وب‌سایت به دو دلیل کند می‌شود. یا سرویس میزبانی کیفیت لازم را ندارد و یا سایت دچار مشکلات فنی زیادی است. در این بخش می‌خواهیم نگاهی کلی به این دو مقوله داشته باشیم و بدانیم منشأ اصلی مشکلات سرعت و کندی سایت چیست. سپس در ادامه راهکارهایی کلی برای رفع مشکلات ارائه خواهیم کرد تا سایت مهیای عملیات بهینه‌سازی و بهبود سرعت شود …
چرا یک سایت کند می‌شود؟
دلایل مختلفی وجود دارد که باعث کاهش سرعت لود سایت شما خواهند شد. این اشکالات در دو سطح فنی (داخل سایت) و میزبانی (هاست و سرور) تعریف می‌شود. در ادامه نگاهی به این دلایل عمده خواهیم داشت. در دو مقاله مجزا نیز به طور ویژه آنها را مورد بررسی قرار داده و راهکارهایی کلی برای عیب‌یابی و رفع مشکلات ارائه خواهیم کرد.
مشکلات میزبانی وب: اولین دلیل اصلی کندی سایت
مطمئناً می‌دانید که یک وب‌سایت بر روی یک کامپیوتر با منابع مشخص میزبانی می‌شود که ممکن است همه (سرور) یا بخش کوچکی از آن (هاست) در اختیار شما قرار گرفته باشد. اگر منابع میزبان سایت به اندازه کافی باشد حتی سایت‌های بهینه نشده نیز سرعت قابل قبولی خواهند داشت. مشکل سرعت زمانی بروز خواهد کرد که میزبان منابع لازم (RAM – HARD – CPU) برای انجام پردازش را در اختیار نداشته باشد.
در این مواقع پردازش‌ها در صف اجرا قرار گرفته و به زمان بیشتری برای اجرا نیاز خواهند داشت. نتیجه آن طولانی‌تر شدن روند لود سایت خواهد بود.
مشکلات فنی سایت: دومین دلیل اصلی کندی سایت
گاهی دلیل اصلی کاهش سرعت سایت مشکلات فنی است. این امر در سایت‌های وردپرسی خصوصاً در ایران فراوان دیده شده است. استفاده بی‌رویه از انواع قالب‌ها و افزونه‌های بی‌کیفیت، بدون لایسنس، پرمصرف و نال شده یکی از مهم‌ترین دلایل کاهش سرعت سایت است. در کنار این موضوع عدم بهینه‌سازی تصاویر، بالارفتن حجم دیتابیس، درخواست‌های خارج از سایت (نظیر لود لوگوی اینماد) تأثیر بسیار زیادی بر روی سرعت لود سایت خواهند داشت.
سایتی را در نظر بگیرید که حجم صحه آن 4-5 مگابایت است. حتی اگر میزبان این سایت از نظر منابع هیچ‌گونه کمبودی نداشته باشد صرفاً لود صفحه 4-5 مگابایتی با اینترنت ایران ممکن است بین 30 تا 60 ثانیه طول بکشد که عملاً فاجعه است!
چرا همه از سرعت سایت‌های وردپرسی گله می‌کنند؟
وردپرس در ابتدا یک سیستم وبلاگ‌دهی رایگان و ساده بود. به‌مرور با افزایش امکانات و باتوجه‌به رایگان بودن، طرف‌داران بسیار زیادی پیدا کرد به‌طوری‌که پس از گذشت مدتی انواع سایت‌های شرکتی، فروشگاهی، شخصی، خبری و… توسط وردپرس بدون داشتن دانش برنامه‌نویسی قابل پیاده‌سازی بود. این امر افزایش تصاعدی وب‌سایت‌های وردپرسی شد. تعداد بالای وب‌سایت‌های وردپرسی با مدیرانی که زیاد دانش مدیریت آن را ندارند به یکی از چالش‌های بزرگ این حوزه تبدیل شده است.
از طرف دیگر سیستم وردپرس باتوجه‌به اینکه امکانات بسیار گسترده‌ای ارائه کرده می‌کند نیاز بیشتری به منابع میزبان خواهد داشت و طبیعتاً از سایر سیستم‌های مدیریت محتوا، پردازش بیشتری خواهد داشت. در چنین شرایطی اگر سرویس میزبانی منابع کافی در اختیار سایت قرار ندهد یا مشکلات فنی داخل سایت وجود داشته باشد کندی سرعت دوچندان شده و بیشتر به چشم خواهد آمد.
استراتژی، موانع و راهکارها
در بخش‌های قبلی گفتیم که سرعت سایت به‌صورت کلی تحت تأثیر مشکلات فنی و کیفیت سرویس میزبانی قرار دارد. حال می‌خواهیم بحث را کمی تخصصی‌تر کرده و وارد استراتژی‌ها و راهکارهای بهینه‌سازی سایت‌های وردپرسی شویم. فرض بر این است که قالب و افزونه‌های سایت شما استاندارد است و می‌خواهید با انجام بهینه‌سازی، سرعت سایت خود را ارتقا دهید. هدف این است که درک صحیحی از موانع و مشکلات سرعتی سایت داشته باشید. با سرعت‌گیرها آشنا شوید و راهکارهای رفع این موانع را به‌صورت کلی فراگیرید.
کش چیست و چگونه به افزایش سرعت سایت کمک می‌کند؟
هر صفحه سایت از یک سری کد و فایل (شامل تصویر، ویدئو، css، js و…) تشکیل شده است. هر دفعه که وارد صفحات وب می‌شوید سرویس میزبانی کدها را پردازش کرده و فایل‌ها را برای شما ارسال خواهد نمود تا بتوانید صفحات وب را مشاهده کنید.
در این شرایط تعداد بالای فایل‌ها، حجم زیاد فایل‌ها (دانلود طولانی‌تر کاربر)، تعداد درخواست‌های هم‌زمان برای مشاهده صفحه (ترافیک زیاد سایت)، پیچیدگی کدها (نیاز به پردازش بیشتر) و… بر سرعت سایت تأثیر داشته و باعث کندی سایت خواهند شد.
یکی از روش‌هایی که باعث بهبود اوضاع می‌شود سیستم کش است. cache مفهومی خیلی ساده دارد:
در یک سایت بخش زیادی از کدها و فایل‌ها (خصوصاً css و js) در همه صفحات تکرار می‌شوند و نیازی نیست هر بار این کدها پردازش شده یا توسط کاربر دانلود شوند.
با استفاده از سیستم کش که در دو سمت سرویس میزبانی و کامپیوتر کاربر تعریف می‌شود اولاً برای میزبان سایت، فایل‌ها و کدهای پرتکرار را تعریف می‌کند و می‌گوید هر بار نیاز نیست آنها را پردازش کنید. ثانیاً در کامپیوتر کاربر فایل‌های تکراری را یکبار دانلود کرده و در هر بار درخواست برای باز شدن صفحات به‌جای دانلود مجدد، آنها را از کامپیوتر کاربر فراخوانی می‌کند. بدین ترتیب علاوه بر صرفه‌جویی در پردازش سرویس میزبانی، در دانلود کاربر هم صرفه‌جویی شده و سرعت لود سایت به مقدار بسیار زیادی افزایش خواهد یافت.
البته کشینگ به همین سادگی‌ها نیست و پیچیدگی‌های بیشتری دارد. در یک مقاله مجزا به معرفی سیستم کش و جزئیات آن پرداخته‌ایم که پیشنهاد می‌کنیم برای تسلط بیشتر به مبحث بهینه‌سازی حتماً مطالعه بفرمایید.
تعداد درخواست‌های هم‌زمان قاتل سرعت!
همان‌طور که گفتیم با باز کردن صفحات وب، سرور میزبان سایت، پردازش‌هایی انجام داده و اطلاعات و فایل‌هایی نیز برای کاربر ارسال خواهد کرد. فایل‌های تصاویر، فایل‌های فونت بکار رفته، فایل‌های استایل css، فایل‌های جاوا اسکریپت js، ویدئوها، فایل‌های صوتی و… هرکدام یک درخواست (Request) را تشکیل می‌دهند.
هرچقدر تعداد درخواست‌ها بیشتر باشد سرور بیشتر درگیر سؤال‌وجواب با کاربر خواهد شد. این موضوع در شرایطی که کاربران بیشتری به‌صورت هم‌زمان بخواهند صفحات مختلف سایت را باز کنند حادتر شده و سایت دچار کندی بیشتری خواهد شد.
یکی از مهم‌ترین استراتژی‌های بهینه‌سازی سایت کاهش تعداد رکوئست‌ها یا همان درخواست‌های سایت است. راهکارهای را می‌توان دراین‌خصوص اجرایی نمود:
- استفاده از قالب و افزونه‌های سبک
- کاهش تعداد تصاویر
- استفاده از تکنیک بارگذاری تنبل تصاویر (فقط تصاویری لود شود که کاربر در حال مشاهده آنهاست)
- ادغام فایل‌های css و js
- ادغام تصاویر تکراری قالب با تکنیک CSS Image Sprites
- عدم استفاده از فونت‌های زیاد
- حذف درخواست‌های غیرضروری در صفحات مختلف
- استفاده از سرویس میزبانی دیگر (CDN) برای کاهش درخواست‌ها روی سرور سایت
استفاده از تکنیک‌های فشرده‌سازی
هرچقدر حجم نهایی صفحه را کاهش دهید مسلماً سرعت بهتری را به دست خواهید آورد. یکی دیگر از اهداف بهینه‌سازی سایت و افزایش سرعت نهایی، کاهش حجم صفحات وب است. روش‌های زیادی برای کاهش حجم وجود دارد که در ادامه نگاهی به آنها خواهیم داشت:
- کاهش حجم فایل‌های صوتی، تصویری، ویدئویی قبل از آپلود
- استفاده از افزونه‌های جانبی برای کاهش حجم و سایز فایل‌های آپلود شد
- استفاده از فشرده‌سازی سمت سرور GZIP
- فشرده‌سازی فایل‌های متنی CSS و JS (مینیفای کردن کدها)
- استفاده از تصاویر با سایز مناسب جایگاه خود در سایت
- حذف کدهای CSS و JS که در صفحات استفاده نمی‌شوند
عدم اتصال به سرویس‌های خارج از سایت!
با اضافه‌شدن امکانات مختلف به وردپرس، ارائه خدمات جانبی و مکمل محبوبیت بسیار زیادی به دست آورد. استفاده از سرویس‌های مختلف و اتصال و ارتباط آنها به وردپرس امکانات زیادی را برای مدیران سایت فراهم می‌آورد ولی ممکن است این ارتباطات منجر به کندی سایت شما شود.
به‌عنوان‌مثال نماد اعتماد الکترونیک که اکثر فروشگاه‌های اینترنتی آن را اخذ کرده‌اند دارای کدی است که تصویر لوگو را از سرور خود سامانه دریافت می‌کند. بدیهی است اگر سرویس میزبانی سامانه اینماد دچار مشکل شود تصویر لوگو در سایت شما همچنان در حالت لود قرار داشته و باعث کندی سایت شما خواهد شد.
این شرایط را برای حالتی در نظر بگیرید که از چند سرویس‌دهنده جانبی استفاده می‌کنید و هر یک بنا به دلایلی نظیر کاهش سرعت، خطا، فیلترینگ و… دسترسی شما را محدود می‌کنند. این محدودیت در حالی است که سایت شما کاملاً سریع است و فایل‌های اصلی به‌سرعت لود می‌شوند و فقط فایل‌های سرویس دهندگان جانبی با مشکل لود مواجه شده‌اند. خروجی نهایی کاهش سرعت سایت شماست!
در مسیر بهینه‌سازی سایت می‌بایست ارتباطات و درخواست‌ها به سمت خارج سایت به‌دقت مورد بررسی قرار گیرد و اگر سرویس‌دهنده خارجی پایداری مناسبی نداشت راهکارهای دیگری جایگزین شود.
بهینه‌سازی پایگاه داده وردپرس
مقصر اصلی مصرف منابع در یک سایت وردپرس پایگاه داده است! قابلیت‌های بی‌شمار وردپرس سبب شده است که ارتباط زیادی با دیتابیس برقرار کند و این امر به طور معمول پردازش یک سایت وردپرسی را افزایش می‌دهد.
با نصب و حذف قالب و افزونه‌های مختلف اطلاعات آنها در دیتابیس سایت ماندگار شده و به‌مرور حجم دیتابیس افزایش می‌یابد.
بهینه‌سازی دیتابیس وردپرس برای وب‌سایت‌های که حجم داده بالایی دارند (فروشگاه‌های پرمحصول، سایت‌های خبری و…) کاملاً ضروری است و عملکرد پایدار سایت به این بهینه‌سازی وابسته است.
بهینه‌سازی دیتابیس وردپرس در دو سطح انجام می‌شود. سطح اول توسط کاربران عادی انجام شده و به کمک افزونه‌ها یا کنترل پنل هاست قابل انجام است. این بهینه‌سازی کلی بوده و برای عموم سایت‌ها مناسب است. بهینه‌سازی سطح دوم احتیاج به دانش و تجربه بیشتری دارد. در این سطح می‌بایست جداول دیتابیس مورد بررسی قرار گرفته و اطلاعات اضافی، جداول قدیمی و… که بر سرعت تأثیر منفی دارند حذف شوند.
بهینه‌سازی سرویس میزبانی وب
موارد عنوان شده در بخش‌های قبلی مربوط به بهینه‌سازی سمت سایت بود. اما آیا هاست به بهینه‌سازی احتیاج ندارد؟ چرا مسلماً نیاز است که در سمت هاست نیز تغییرات اعمال شود و تنظیمات بررسی شود. بخشی از بهینه‌سازی‌های سمت هاست می‌بایست توسط مدیران سرور انجام شود اما مسئول بهینه‌سازی سایت می بایست خود نیز تجربه کافی در این مسیر را داشته و علاوه بر پیگیری امور، تنظیمات مختلف هاست را بازبینی نماید. دراین‌خصوص راهکارهای زیر مورد بررسی یک بهینه‌ساز باتجربه وردپرسی قرار خواهد گرفت:
- بررسی میزان مصرف منابع سایت و اقدام جهت تأمین منابع موردنیاز
- به‌روزرسانی و ارتقاء نسخه PHP
- اعمال تنظیمات مختلف نظیر محدودیت مموری
- فعال‌سازی کش سمت سرور – فشرده‌سازی و…
- اطمینان از فعال‌بودن ماژول‌های موردنیاز وردپرس در سمت هاست
اقدام و عمل ... [سطح مقدماتی]
اگر بخش‌های قبلی را مطالعه کرده‌اید یعنی دلایل و مشکلات سرعتی سایت خود را درک کرده‌اید و می‌دانید برای رفع آنها چه اقداماتی را باید انجام دهید. در ادامه می‌خواهیم به‌صورت عملی وارد گود شویم و اقدامات لازم را در خصوص بهینه‌سازی سایت وردپرسی خود انجام دهیم. کلیه راهکارهای گفته شده در این بخش از وظایف مدیر سایت است و انتظار می‌رود مدیران سایت با داشتن حداقل اطلاعات و با کمی تجربه مدیریت یک سایت وردپرسی، بتوانند آنها را پیاده‌سازی نمایند.
ابتدا سرعت سایت خود را اندازه‌گیری کنید
ابزارهای زیادی برای سنجش سرعت سایت وجود دارند اما کاربران معمولاً از دو ابزار استفاده می‌کنند. ابزار جی تی متریکس و ابزار گوگل پیج اسپید. هر دو این ابزارها صفحه موردنظر شما را به طور کامل آنالیز کرده و علاوه بر نمایش آمار و اطلاعات مربوطه، راهکارهایی برای بهبود اوضاع را نیز به شما ارائه خواهند کرد.
گزارشی که ابزارهای آنلاین تحلیل وب‌سایت در اختیار شما قرار می‌دهند مرجعی برای شروع عملیات بهینه‌سازی سایت خواهد بود. با مشاهده این گزارش‌ها خواهید فهمید دقیقاً چه بخش‌هایی از سایت را می‌توان اصلاح کرد و سرعت سایت را بهبود بخشید.
قدم اول: بهینه‌سازی عمومی
همان‌طور که برای ساخت یک خانه نیاز است ابتدا اسکلت را برپا کرده و از عملکرد صحیح آن مطمئن شد، در یک وب‌سایت نیز می‌بایست از کیفیت سرویس میزبانی و بروز بودن هسته، قالب و افزونه‌های وردپرس مطمئن شد. این اقدامات عمومی برای شروع عملیات بهینه‌سازی سایت ضروری هستند.
انتقال به یک سرویس میزبانی قوی و قدرتمند
همان‌طور که چندین بار عنوان شد وردپرس نسبت به سایر سیستم‌های مدیریت محتوا منابع بیشتری نیاز دارد؛ بنابراین سرویس میزبانی سایت‌های وردپرسی می‌بایست به اندازه کافی قدرتمند باشد.
شاید در ابتدای امر و هنگام راه‌اندازی سایت یک سرویس معمولی جوابگوی کار باشد اما به‌مرور و با نصب افزونه‌های مختلف، و بازدید گرفتن سایت، بهتر است از یک هاست قدرتمند استفاده کنید.
مبحث خرید سرویس میزبانی وب بسیار پیچیده است و به تجربه بالایی نیاز دارد. دراین‌خصوص یک دوره آموزشی چندساعته برای شما تدارک دیده‌ایم که به‌صورت رایگان می‌توانید آن را تهیه کنید. در این دوره از صفر تا صد مراحل خرید یک سرویس هاست مطمئن را آموزش می‌دهیم و در سطوح حرفه‌ای‌تر از پشت پرده‌ها در صنعت هاستینگ صحت می‌کنیم و نحوه بررسی کیفیت سرویس میزبانی را آموزش خواهیم داد. پیشنهاد می‌کنیم حتی اگر به سرویس هاست خود مطمئن هستید این دوره آموزشی را مشاهده نمایید.
انتخاب یک قالب درست‌وحسابی واجب‌تر از نان شب!
یکی از دلایل محبوبیت زیاد وردپرس، وجود پوسته‌های زیبا با کاربری مختلف است. قالب‌های بی‌شماری در مارکت‌های وردپرسی با قیمت‌های مختلف ارائه می‌شوند. در هنگام انتخاب قالب می‌بایست حسابی دقت کنید تا یک قالب باکیفیت و تراز اول برای سایت خود انتخاب کنید. پیشنهاد می‌کنیم در هنگام انتخاب و خرید یک قالب به موارد زیر توجه کنید:
- سعی کنید قالب انتخاب کنید که در سطح جهانی معروف باشد. قالب‌هایی چون وودمارت، آسترا، فلت سام، انفولد، بی تم و… از پوسته‌های معروفی هستند که به طور مرتب به‌روزرسانی می‌شوند.
- نسخه قالب‌ها و زمان به‌روزرسانی را چک کنید. یک پوسته بهتر است از نسخه‌های اولیه فاصله گرفته و از زمان به‌روزرسانی آن مدت زیادی نگذشته باشد.
- نظر کاربران و امتیاز آنها به قالب را بررسی کنید. این بخش راهنمای خوبی برای انتخاب شما خواهد بود.
- به صفحه ساز قالب دقت کنید. سعی کنید قالبی انتخاب کنید که از صفحه سازهای معروفی چون المنتور استفاده می‌کند.
- قالب‌هایی که ظاهرشان وابسته به تصاویر است معمولاً انتخاب خوبی نخواهند بود. چرا که تجربه نشان داده است تغییر تصاویر ظاهر سایت را به‌شدت تحت‌تأثیر قرار خواهد داد. ضمن اینکه وجود تصاویر زیاد سبب افت سرعت لود سایت خواهد شد.
- سعی کنید نمونه وب‌سایت‌های راه‌اندازی شده به کمک آن قالب را مشاهده کنید و در صورت امکان از خریداران آن پرس‌وجو کنید.
- قبل از نصب قالب بر روی سایت اصلی، حتماً آن را در لوکال نصب و تست کنید. در یک آموزش مجزا، نحوه راه‌اندازی وردپرس در لوکال (کامپیوتر شخصی) را به شما آموزش داده‌ایم.
بک‌آپ‌گیری و به‌روزرسانی هسته وردپرس، قالب و افزونه‌ها
هسته وردپرس هرچند وقت یکبار نیاز به به‌روزرسانی خواهد داشت. قالب و افزونه‌ها نیز پس از گذشت مدت زمانی، نسخه‌های جدیدی ارائه می‌کنند که امکانات و عملکرد را ارتقاء می‌دهد.
سعی کنید هر چند وقت یکبار هسته وردپرس، پوسته و افزونه‌ها را به‌روزرسانی کنید. البته همیشه قبل از به‌روزرسانی، از کل سایت بک‌آپ بگیرید؛ چرا که ممکن است به‌روزرسانی با اشکال مواجه شده یا بر اثر بروز مشکلات فنی و عدم تطابق با نسخه‌های جدید، وب‌سایت شما با خطا مواجه شود.
مؤکداً به مشتریان نوین ادمین پیشنهاد می‌کنیم علاوه بر تهیه بک‌آپ ماهانه در سرور، بک‌آپ را در کامپیوتر شخصی خود دانلود و آرشیو کنند. بارها پیش آمده است که به دلیل مشکلات جدی در سرور اصلی و یا عدم تمدید به موقع سرویس‌ها، کلیه اطلاعات سایت حذف شده است.
قدم دوم: یک نصب افزونه کش نصب کنید
نصب افزونه کش اولین و مهم‌ترین قدم برای شروع مسیر بهینه‌سازی سایت و افزایش سرعت سایت است. افزونه کش در حال حاضر امکاناتی فراتر از فعال‌سازی Cache در اختیار شما قرار می‌دهند.
دو افزونه بسیار معروف WPRocket و Litespeed بهترین گزینه‌های ممکن هستند. درصورتی‌که هاست شما از وب سرور لایت اسپید استفاده می‌کند به شما افزونه رایگان Litespeed را پیشنهاد می‌کنیم؛ در غیر این صورت بهتر است از افزونه پولی راکت استفاده کنید.
در دو مقاله مجزا به معرفی امکانات، نحوه نصب و کانفیگ دو افزونه موشک وردپرس (Wp-Rocket) و لایت اسپید (Litespeed) پرداخته‌ایم.
رفع مشکلات ظاهری پس از فعال‌سازی افزونه کش
کاربران زیادی پس از فعال‌سازی افزونه کش با مشکل به‌هم‌ریختگی سایت مواجه می‌شوند. این موضوع به دلیل تغییر در کدهای css و js سایت است که با غیرفعال‌سازی افزونه ظاهر سایت به حالت قبل باز خواهد گشت.
یکی از قابلیت‌های اصلی افزونه‌های کش ادغام فایل‌های css و js است. ممکن است با فشرده‌سازی و ادغام این فایل‌ها، برخی کدهای موجود غیرفعال شوند و ظاهر سایت دچار اشکال شود. اشکالاتی که گاه از چشم مدیر سایت نیز مخفی مانده و تا مدت زیادی بر روی سایت باقی خواهد ماند. این فایل‌ها باید از ادغام و فشرده‌سازی مجزا شوند. این کار به کمک امکانات پیشرفته‌تر افزونه‌های کش قابل انجام است.
قدم سوم: افزونه‌های غیرضروری را حذف کنید
یکی از ایراداتی که زیاد در وب‌سایت‌های وردپرسی مشاهده می‌کنیم تعداد بالای افزونه‌های نصب شده است. بعضاً دیده شده که مدیر سایت از دو افزونه مشابه برای یک کار استفاده می‌کند و هر دو افزونه نیز فعال هستند. نصب افزونه‌های مختلف در بدترین حالت باعث ایجاد تداخل در کدها شده و ممکن است عملکرد وب‌سایت شما را مختل کند و یا در بهترین حالت سرعت لود سایت شما را کند خواهند کرد.
همیشه تاکید کرده‌ایم که تاحدامکان از نصب افزونه‌های غیرضروری پرهیز کنید و از روش‌های جایگزین برای پیشبرد مقاصد خود استفاده کنید. مثلاً برای کاهش حجم تصاویر سایت و واترمارک زدن بهتر است قبل از بارگذاری تصویر، آنها را به کمک فتوشاپ کم‌حجم کنید و واترمارک بزنید و از افزونه برای این کار استفاده نکنید.
در یک مقاله مجزا افزونه‌هایی که مصرف بالایی دارند و عموماً بر روی وب‌سایت‌های وردپرسی نصب می‌شوند را به شما معرفی کرده‌ایم و جایگزینی نیز برای آنها ارائه شده است.
قدم چهارم: بهینه‌سازی تصاویر سایت
تصاویر معمولاً حجم زیادی از صفحات وب را تشکیل می‌دهند و تأثیر زیادی بر روی سرعت لود یک صفحه وب خواهند داشت. از چند جهت می‌توان تصاویر را بهینه کرد که در ادامه به هر یک اشاره‌ای خواهیم داشت:
سایزبندی تصاویر متناسب با جایگاه نمایشی
بسیار دیده شده است که کاربران به اندازه و سایز تصویر هیچ دقتی ندارند. تصاویری که مستقیماً از تلفن همراه یا دوربین عکاسی استخراج می‌شود را بدون هیچ‌گونه دست‌کاری و تغییر در وب‌سایت خود آپلود می‌کنند.
مثلاً تصویری که قرار است در سایت نمایش داده شود در کادری به ابعاد 500*500 پیکسل قرار خواهد گرفت درصورتی‌که تصویر آپلود شده سایزی برابر 1920*1080 پیکسل دارد. مسلماً این تصویر علاوه بر اینکه مستطیلی است و با کادر مربعی 500 پیکسلی داخل سایت همخوانی ندارد و از نظر حجم نیز سنگین است و می‌بایست قبل از آپلود ادیت شده و متناسب جایگاه موردنظر، تصویر برش داده شود.
برای اصلاح سایز تصاویر سایت، چه تصاویری که قبلاً بارگذاری شده است و چه تصاویری که جدیداً می‌خواهید آپلود کنید این مقاله را مطالعه نمایید:
کاهش حجم تصاویر بدون افت کیفیت
بسیاری از تصاویری که با دوربین عکاسی یا تلفن همراه گرفته می‌شوند علاوه بر سایز بزرگ، حجم بالایی دارند. بخشی از این حجم با برش تصویر و سایزبندی اصلاح می‌شود اما همچنان می‌توان تصاویر را بهینه کرد و حجم آنها را کاهش داد.
کاهش حجم تصاویر لزوماً به معنای کاهش کیفیت نیست. روش‌های بسیار زیادی وجود دارد تا بدون افت کیفیت محسوس بتوانید حجم تصاویر را به مقدار زیادی کاهش دهید. حتی گاهی تغییر فرمت عکس نیز دراین‌خصوص به شما کمک خواهد کرد.
در مقالات پیش رو روش‌های تغییر فرمت و کاهش حجم تصاویر به کمک نرم‌افزارهایی مثل فتوشاپ و یا ابزارهای آنلاین آموزش داده شده است.
ادغام تصاویر به کمک تکنیک CSS Sprites
اگر در سایت شما از آیکون‌ها و تصاویر کوچک در تمامی صفحات استفاده شده است به دلیل بالارفتن تعداد ریکوئست‌های هم‌زمان ممکن است سرعت سایت کند شود.
به کمک تکنیک CSS Sprites می‌توان تصاویر کوچک تکرارشونده را در یک فایل تصویری بزرگ ادغام کرد و بدین ترتیب تعداد درخواست‌ها را به مقدار بسیار زیادی کاهش داد.
تکنیک CSS Sprites یک تکنیک پیشرفته است و نیاز است تا حدودی با کدنویسی css آشنایی داشته باشید. ضمن اینکه این روش را صرفاً برای وب‌سایت‌هایی که در طراحی آن از تصاویر کوچک در تمامی صفحات استفاده شده است پیشنهاد می‌کنیم.
بارگذاری تنبل یا Lazy Load
تکنیک بارگذاری تنبل شاید به‌صورت مستقیم بر روی سرعت لود تأثیر نداشته باشد اما تجربه کاربر را بسیار بهتر خواهد کرد و از نظر کاربر سایت با سرعت بیشتری لود خواهد شد.
ایده اصلی تکنیک Lazy Load این است که کلیه تصاویر سایت نیاز نیست به یکباره لود شوند. بلکه اولویت با تصاویر بالاتر و بعد تصاویری است که کاربر با اسکرول مشاهده خواهد کرد؛ بنابراین تصاویر به ترتیب اولویت و بر اساس اسکرول کاربر لود خواهند شد.
این تکنیک باعث می‌شود در صفحات مقالات که تصاویر زیادی وجود دارد مشکلی در سرعت وجود نداشته باشد و کاربر در همان زمان ابتدایی، تصاویر اولیه و متن‌ها را خواهد دید و در ادامه در بک‌گراند سایر تصاویر لود خواهند شد و به‌محض اینکه کاربر به سمت پایین اسکرول کند تصاویر بعدی نمایش داده خواهند شد.
افزونه‌های موشک وردپرس و لایت اسپید معرفی شده در بخش‌های قبلی این امکان را برای شما فراهم خواهند آورد که قابلیت بارگذاری تنبل را در سایت خود فعال کنید.
قدم پنجم: بهینه‌سازی دیتابیس وردپرس (پایگاه داده)
مرحله بعدی بهینه‌سازی دیتابیس وردپرس است. بیشترین درگیری cpu مربوط به ارسال درخواست‌ها به سمت دیتابیس بوده و هرچقدر دیتابیس خلوت‌تر و سبک‌تر باشد ارتباط سریع‌تر شده و افزایش سرعت لود سایت را به همراه خواهد داشت.
برای بهینه‌سازی دیتابیس دو مسیر پیش روی شماست. مسیر اول از طریق کنترل پنل هاستینگ است. در بخش phpMyAdmin سی پنل یا دایرکت ادمین به‌راحتی می‌توانید نسبت به بهینه‌سازی دیتابیس خود اقدام نمایید.
روش دیگر استفاده از افزونه‌های بهینه‌سازی دیتابیس است. یکی از بهترین‌ها wp-optimize است که امکانات زیادی در اختیار شما قرار می‌دهد.
روش‌های گفته شده برای کاربران عادی است. روش حرفه‌ای دیگری نیز وجود دارد که نیاز به دانش و تجربه بیشتری داشته و مستلزم این است که با جداول دیتابیس آشنایی کافی داشته باشید. در روش حرفه‌ای مستقیماً سراغ جداول خواهیم رفت و به‌صورت دستی آنها را بررسی می‌کنیم. در بخش‌های بعدی دراین‌خصوص بیشتر صحبت خواهیم کرد.
قدم ششم: بررسی اتصالات خارجی
در سایت‌های وردپرسی استفاده از امکانات جانبی بسیار متداول است. افزونه‌های زیادی هستند که برخی اطلاعات را از سرورهای دیگر خوانده و در سایت نمایش می‌دهند.
اتصال به سرورهای دیگر در حالت عادی مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند اما اگر سرویس فوق فیلتر باشد یا به هر دلیل دچار خطا شود اطلاعات به‌درستی لود نشده و لود سایت طولانی خواهد شد. به چند مثال در این زمینه توجه کنید:
بهینه‌سازی لوگوی اینماد و ساماندهی
سایت‌های فروشگاهی موظف هستند نماد اعتماد الکترونیک را از وزارت صنعت، معدن، تجارت دریافت و در وب‌سایت خود قرار دهند. به طور پیش‌فرض این لوگو به طور مستقیم از سرورهای خود سامانه اینماد فراخوانی خواهد شد.
ازآنجاکه این سرور دفعات زیادی با قطعی و اشکال مواجه است و بار ترافیکی بسیار زیادی دارد، گاهاً لود وب‌سایت شما را با مشکل مواجه می‌کند. دو راه برای رفع مشکل پیشنهاد می‌شود.
روش اول
فراخوانی لوگو از هاست خودتان
در این روش ابتدا لوگوی اینماد را در وردپرس آپلود و آدرس آن را ذخیره می‌کنیم. سپس کد اینماد را به این شکل اصلاح‌کرده تا لوگوی اینماد از هاست خودمان فراخوانی شود. البته این کار از نظر سامانه اینماد خلاف قوانین است و به‌نوعی جعل نماد محسوب می‌شود.
روش دوم
درج کد اینماد در صفحه مجزا
در این روش ابتدا تصویر لوگوی نماد اعتماد الکترونیک را در فوتر سایت قرار می‌دهیم. سپس آن را به یک صفحه مجزا (مثلاً صفحه نمادها – درباره ما – مجوزها و …) لینک می‌کنیم. در صفحه مقصد، کد لوگوی اینماد را قرار می‌دهیم.
غیر فعال سازی گراواتار
گراواتار سامانه متمرکز آواتار است. افراد در گراواتار ثبت‌نام کرده و برای ایمیل خود یک تصویر (آواتار) ایجاد می‌کنند. حال در هنگام ثبت‌نام یا درج نظر در سایت‌های مختلف، درصورتی‌که سایت به گراواتار متصل باشد آواتار شخص فراخوانی خواهد شد.
اتصال به سرورهای Gravatar به دلیل فیلترینگ یا شلوغی سرور گاهی با مشکل مواجه می‌شود. بهتر است اتصال وردپرس خود را با گراواتار قطع نمایید و برای تصاویر کامنت‌ها از شکلک‌های پیش‌فرض وردپرس استفاده کنید.
جلوگیری از اتصال افزونه ووکامرس به وب‌سایت ووکامرس
افزونه ووکامرس که معرف حضور شما هستند؟! اکثر فروشگاه‌های وردپرسی از ووکامرس برای ایجاد سیستم فروشگاهی استفاده می‌کنند. به‌صورت پیش‌فرض این افزونه به وب‌سایت اصلی ووکامرس متصل شده و به جمع‌آوری داده و ارائه پیشنهادها می‌پردازد. این اتصال سبب افت سرعت لود در پیشخوان وردپرس می‌شود.
وب‌سایت‌های زیادی با این مشکل مواجه هستند که راهکار بسیار ساده‌ای دارد. کافی است طبق این آموزش از اتصال به سایت اصلی ووکامرس جلوگیری کنید …
بارگذاری تنبل یا Lazy Load
تکنیک بارگذاری تنبل شاید به‌صورت مستقیم بر روی سرعت لود تأثیر نداشته باشد اما تجربه کاربر را بسیار بهتر خواهد کرد و از نظر کاربر سایت با سرعت بیشتری لود خواهد شد.
ایده اصلی تکنیک Lazy Load این است که کلیه تصاویر سایت نیاز نیست به یکباره لود شوند. بلکه اولویت با تصاویر بالاتر و بعد تصاویری است که کاربر با اسکرول مشاهده خواهد کرد؛ بنابراین تصاویر به ترتیب اولویت و بر اساس اسکرول کاربر لود خواهند شد.
این تکنیک باعث می‌شود در صفحات مقالات که تصاویر زیادی وجود دارد مشکلی در سرعت وجود نداشته باشد و کاربر در همان زمان ابتدایی، تصاویر اولیه و متن‌ها را خواهد دید و در ادامه در بک‌گراند سایر تصاویر لود خواهند شد و به‌محض اینکه کاربر به سمت پایین اسکرول کند تصاویر بعدی نمایش داده خواهند شد.
افزونه‌های موشک وردپرس و لایت اسپید معرفی شده در بخش‌های قبلی این امکان را برای شما فراهم خواهند آورد که قابلیت بارگذاری تنبل را در سایت خود فعال کنید.
قدم هفتم: اتصال به سرویس CDN
همان‌طور که قبلاً اشاره شد تعداد درخواست‌های زیاد از سرور باعث درگیرشدن بیشتر سرویس میزبانی شده و سرعت کاهش خواهد یافت. یکی از راهکارهای حل این مشکل، استفاده از سرویس CDN است.
سرویس CDN شبیه یک هاست باکیفیت مجزاست که فایل‌های استاتیک سایت شما را میزبانی کرده و هر زمان درخواستی برای مشاهده صفحات وب شما ارسال شود فایل‌های مذکور از سرویس CDN لود خواهند شد.
البته مزیت‌های CDN بسیار بیشتر از کاهش تعداد درخواست‌های ارسالی به سمت سرویس میزبانی شماست. سیستم CDN یک لایه امنیتی بسیار قوی برای حملات هکرها به سایت ایجاد می‌کند و با داشتن سرورهای پرشمار در اقصی‌نقاط دنیا، درخواست‌ها را از نزدیک‌ترین سرور به کاربر پاسخ می‌دهد تا سرعت انتقال افزایش یابد.
باتوجه‌به اینکه استفاده از CDN برای هر سایتی توصیه نمی‌شود در یک مقاله مجزا به معرفی امکانات، مزایا و معایب CDN پرداخته‌ایم و ضمن معرفی معروف‌ترین CDNهای قابل‌استفاده در ایران، روش راه‌اندازی آن را برای یک سایت وردپرسی آموزش داده‌ایم.
اقدام و عمل ... [سطح پیشرفته]
در این بخش به تکنیک‌هایی اشاره خواهیم داشت که اجرای آنها نیاز به تجربه و دانش بیشتری خواهد داشت.
بزودی ...
در حال تکمیل …
